Jean Francois Rauzier - Bibliothèque

donderdag 18 maart 2010

En het kannetje zei: "Kloek!"

Zes jaar werd ik. Ik ging nog niet naar de lagere school want ik was een late leerling. Wel had ik al wat letters geleerd en kon ik mijn naam schrijven. Wat was ik blij dat ik een boek kreeg. Mijn eerste boek dat ik binnenkort zelf zou kunnen lezen. Trots liet ik het aan iedereen zien die op visite kwam: “Kijk eens, een boek.” Hoe vaak zal het zijn voorgelezen? Hoe vaak heb ik het zelf gelezen? Ik weet het niet meer, maar het verhaal is mij altijd bij gebleven en de illustraties van Tjeerd Bottema herken ik uit duizenden.
Zo gaat dat met eerste ervaringen.
Kortom Het huisje in de sneeuw van W.G. van de Hulst heeft op mij een onuitwisbare indruk gemaakt. Het is voor kleine kinderen zoals ik was, een heel spannend en soms ook wel beangstigend boek over kinderen die, op zoek naar hun vader, verdwalen in de sneeuw. Bibberen van de kou, oude mannetjes zien in kromme bomen, een trein die voorbij dendert en dan weer helemaal alleen zijn.
Zoals zoveel ouders maakte ik de klassieke fout om het boekje ook aan mijn kinderen voor te lezen, maar dat viel niet in goede aarde. De kinderen werden heel verdrietig en toen de tranen over hun wangen liepen heb ik het voorlezen van W.G. van de Hulst maar gestaakt. Boeken van Guus Kuijer en Annie M.G. Schmidt vonden ze een stuk prettiger om naar te luisteren.
Andere tijden, andere zeden. Boeken van W.G. van de Hulst worden tegenwoordig gezien als slechte moraliserende kinderlectuur, hoewel weinigen zijn vertelgave ontkennen.
Voor degenen die niet met W.G. zijn opgegroeid een fragment uit het boek om de sfeer van de jaren vijftig te proeven. De eerste uitgave van Het huisje in de sneeuw is echter al van 1924.

Waar is vader nou? Ze kijken overal! Ze roepen! Ze schreeuwen. Ze klimmen tegen de hoge spoordijk op.... Ze glijden er ook weer af. Vader is nergens. Alles is wit, wit...
En de spoorweg loopt heel ver het bos door.... heel, héél ver de wereld in.
En 't is zo bang en zo stil in het bos.
En ze zijn zo alleen.... zo héél alleen.
"O, vader!.... Vá!.... Váder!" roept Dikkie.... "Vader, waar bèn u?"
Maar vader is er niet.
Vader is nergens.
Och, die arme, àrme jongens!
Ze liepen door de dikke sneeuw langs de hoge spoordijk.
Ze schreiden allebei.
En de sneeuwvlokjes dwarrelden voor hun ogen.
Ze hoorden wat!... De grond bonsde een beetje... wat wàs dat?
Heel in de verte kwam iets aan, iets donkers... En 't bonsde, 't bonsde zo! En 't had een witte pluim.
De trein kwam er aan....
Hij werd al groot. Hij werd heel groot. De jongens stonden stil en ze werden ineens een beetje blij... Nu waren ze niet meer alleen.
Ze staken hun handjes in de hoogte.... En ze wilden roepen....
Och,.... de trein vlóóg voorbij. De rook waaide in hun ogen. Ze schreeuwden! Ze wilden meelopen... Dikkie viel. Hij lag op zijn buik diep in de sneeuw.
En daar ging de trein....
Toen waren daan en Dikkie weer hélemaal alleen.
En ze waren zo moe.
En zo koud.
En zo bang.
Arme, àrme jongens!
De trein was wèg... Hij was al heel ver de wereld in.
En 't was zo stil in 't bos, zo stil.... en zo bang.
De jongens gingen weer een laantje in.... Ze moesten wel.
Ze kwamen bij een beekje. Maar ze konden er niet over. Er was nergens een brug.
Het donkere water van het beekje stroomde zachtjes verder. En de sneeuwvlokjes, die in het water vielen, verdronken,.... allemaal.
Dikkie snikte:"Ik wil naar huis!.....naar moes!"
Ze dwaalden verder langs het beekje. En er stonden dikke tranen in hun bange ogen. Hun handen waren blauw van de kou....En Daan hield het kannetje eerst in zijn éne hand; en dan weer in zijn àndere hand... Dan zei het kannetje zachtjes:"Kloek!"

8 opmerkingen:

Els zei

Wat een nostalgie Bas, ook ik ben opgegroeid met W.G. en dan vooral het boekje: Het klompje dat in het water dreef, ik kan de voorkant in gedachten nog zien. Heerlijk, maar mijn kinderen moesten er ook niets van hebben. Geeft niet, wij vonden het toen mooi.

Els zei
Deze reactie is verwijderd door de auteur.
Bas van Houwelingen zei

@Els, ja Het klompje dat.. was ook al zo'n zielig verhaal, maar wel allemaal met een happy end.

Linda zei

Mijn titel uit het verleden van W.G. is "Het weggetje in het koren". Kan ook heel goed mijn eerste boekje zijn geweest. Ik kan het plaatje zo oproepen in mijn herinnering.
Ook het stukje tekst is heel herkenbaar, met elke keer die puntjes...

Linda zei

Mijn titel uit het verleden van W.G. is "Het weggetje in het koren". Kan ook heel goed mijn eerste boekje zijn geweest. Ik kan het plaatje zo oproepen in mijn herinnering.
Ook het stukje tekst is heel herkenbaar, met elke keer die puntjes...

Wilma zei

Het grote voorleesboek, daar begon het mee en toen ik zelf kon lezen alle delen van Rozemarijntje. De Soete Suikerbol. Peerke en zijn kameraden werd voorgelezen op school. Heeeel zielig was dat.
't Is echt niet meer van deze tijd. Voor ons is het nostalgie en warme herinnering. Je kunt je bijna niet voorstellen dat de kinderen van nu later vol vertedering aan de Griezelbus terugdenken, maar ik hoop voor ze van wel. Mooie boeken uit je jeugd blijven je hele leven bij je...

mari zei

Helaas boeken van W.G. van de Hulst zijn mij onthouden.
Waren zover ik me herinner ook niet in de bibliotheek te vinden.
(en ik was een alles lezer)
Maar kennen bv.jullie de boeken van Mariska door Sandor Kis

Mariska, het kleine dochtertje van een rijke boerenfamilie, woont op een boerderij in Hongarije, samen met haar hond Tell, haar paardje Stella en de oude herder Samuel. Ze is daar heel gelukkig, totdat ze op een kwade dag, als ze in het bos ligt te slapen, meegenomen wordt door een oude zigeunervrouw.

janneke zei

Ik herinner me : in de soete suikerbol, als strip in de Trouw; opgeplakt in een schriftje. Zwart-wit. Afgelopen december weer tot leven gebracht in het stadje Elburg, tijdens de "IN de Soete Suikerboldagen". De hele stad verlicht met kaarsjes in weckpotten en versgebakken soete suikerbollen.